Het schiet best al op!

Vandaag dag 2 van de bouw, wonderlijk dat we nu net zitten te bedenken hoelang we eigenlijk al bezig zijn. Elke dag telt dubbel.

8 uur! Vertrek naar de bouw, naar het dorpje met een onmogelijk te onthouden naam en dat vast niet op Google Maps te vinden is.

Maar toch, er staan ergens huizen langs een zanderige weg, er wonen mensen en ze proberen hun hoofd boven water te houden. Dat laatste is óók letterlijk bedoeld. Van begin mei tot november valt het water hier met bakken uit de hemel: moessontijd. En een zegen voor dit nu zo uitgedroogde land. Alles loopt onder water en het land komt tot bloei. De rijst kan worden gezaaid en de droge gronden krijgen voldoende water om het hele jaar door bebouwd te kunnen worden. Daarnaast worden de drinkwaterputten weer gevuld. Het is ook de tijd om op jacht te gaan. In de velden wordt genoeg te eten gevonden: kikkers, krabben, vissen en slangen. En wat er te veel is wordt gedroogd of verkocht.

Het is daarom zo belangrijk dat alle huizen op palen staan. Liefst van beton i.v.m. paalrot. Dat klinkt bekend, toch? Na ons vertrek gistermiddag zijn de bouwvakkers nog even doorgegaan. Zij worden betaald totdat de schemer invalt. Dan moeten ze hurry up vertrekken, want na 3 kwartier valt er op de weg geen hand meer voor ogen te zien. Daar is wel een handige oplossing voor bedacht: 15 km rechtuit blijven rijden. Bochten kom je niet tegen, kuilen daarentegen des te meer! Maar het was wel een verrassing dat toen wij aankwamen de ruwbouw van het huis er al stond. Wat hebben wij dan nog te doen gehad vandaag? Komt-ie: deur en ramen timmeren. Trap maken. Alle balken van het bovenhuis naar boven sjouwen en vasttimmeren. WC verder opmetselen. Heel veel werk is dat omdat alles met de hand gezaagd wordt en inkepingen ook handmatig gebeiteld worden. Niet in ordinair vurenhout, maar in echt Cambodjaans tropisch hardhout, vast en zeker niet gecertificeerd. Dat kost dus wat kracht en vooral tijd. Her en der losten we elkaar af als een lamme arm of sterretjes voor de ogen zien de voortgang belemmerden. Dit alles onder toeziend oog van een echte bouwmeester, die met zijn timmermansblik ons een ja of nee gaf. Hij was vast de enige die na het werk weer fris en fruitig op huis aan kon gaan.

Zo is er altijd een baas boven baas.

Er wordt door onze teamleider streng op toegekeken dat we genoeg drinken en drie keer per dag pauzeren. Tijdens de ochtendpauze wachtte ons een verrassing. Koffie!! Toen wij rond 9 uur aankwamen stond de ketel al boven een houtvuurtje. Precies op tijd kookte het water en dus was er koffie. Toch weer vlug aan de slag, want in de morgen is het niet heel heet. Rond half 1 staat de warme maaltijd klaar. Grootmoeder van mevrouw Oeung, ze is 86, was ook aangeschoven. Ze was er gisteren ook al bij, want zoiets bijzonders wilde ze niet missen. Ze is klein, heel tanig, tandenloos, gerimpeld, heeft felle oogjes die het nog goed doen (ze is daar trots op), hoort ook nog goed en heeft een pittig kort kapsel. En ze wilde via onze Cambodjaanse reisleider best wel vertellen over hoe het komt dat ze oud is geworden. In Cambodja zijn oudere mensen een bijzonder verschijnsel. Het betekent namelijk dat ze de Amerikaanse bombardementen tijdens de Vietnamoorlog hebben overleefd. De Vietcong in Zuid-Vietnam werden via de Ho-Chi-Minroute langs de grens tussen Vietnam en Cambodja bevoorraad, waardoor Cambodja tenminste 2 miljoen clusterbommen op z’n dak kreeg. Daarna heeft het schrikbewind van Pol Pot voor meer dan 2 miljoen doden gezorgd en nadat die ten val kwam brak de burgeroorlog uit. Maar deze oude vrouw heeft vooral enorm geleden onder Pol Pot. Het was buitengewoon indrukwekkend om haar zo te horen vertellen. Ze heeft het overleefd door drie jaar met haar gezin min of meer permanent in de jungle te schuilen en te leven van wat ze vonden. Toen het leger hen te dicht op de hielen kwam, hebben twee zoons van begin 20 de soldaten afgeleid, waardoor de rest van het gezin kon vluchten. De jongens hebben dat niet overleefd. 

Toch was ze niet wraaklustig. Ook in haar omgeving woonden families die zich bij de Rode Khmer hadden aangesloten, maar waar ze later weer in vrede mee verder leefde. Zo is het Boeddhisme. 

Nou, iedereen was wel even stil. En stil gingen we maar weer aan het werk. Stil werden we ook van de inmiddels verzengende hitte, maar toch werd er weer hard gewerkt.

We besloten de middag met een glorieus moment, het hoogste punt werd bereikt. Met elkaar hebben we de nokbalk met daarop gebonden de Sugartree en wat geld. Het bleek een bananenboompje te zijn. Bananenbomen groeien altijd en onder alle omstandigheden. Samen met het geld staat het symbool voor welvaart en geluk. We verbaasden ons erover dat de familie zich hier wat afzijdig hield. Later vertelden ze dat ze tijdens het hijskarwei gebeden prevelden om hun huis te zegenen!

Het was direct het einde van de werkdag. We zijn benieuwd wat ons morgen weer te wachten staat.